Gdy do powstania szkody doszło przed 31 grudnia 1998 r. zobowiązanym do jej naprawienia jest założyciel danej placówki np. Skarb Państwa, w osobie wojewody, gmina, Minister Zdrowia, Minister Obrony Narodowej, państwowa uczelnia medyczna lub przedsiębiorstwo państwowe. Po tej dacie część zakładów leczniczych przekształciła się w samodzielne zakłady opieki zdrowotnej, które same odpowiadają za wyrządzone szkody. Za nieprzekształcone jednostki nadal odpowiada organ założycielski, do niego więc należy kierować roszczenia.
Ponadto od 1 stycznia 1999 r. odpowiedzialność ponoszą niżej wymienione podmioty:
- samodzielny zakład opieki zdrowotnej...
Za wszelkie działania personelu medycznego na terenie tych zakładów odpowiada ten zakład. A więc pacjent wskazuje jako pozwanego dany szpital, a nie konkretnego lekarza. niepubliczny zakład leczniczyJeżeli szkoda powstała w wyniku leczenia w prywatnym szpitalu, klinice, centrum medycznym, należy wystąpić z roszczeniami przeciwko tej placówce.
- lekarz wykonujący prywatna praktykę...
Jako pozwanego należy wskazać lekarza prowadzącego prywatny gabinet zarówno wtedy, gdy to on ˇle wykonał usługę, jak i gdy wina leży po stronie personelu, który zatrudnia. Lekarz nie może zwolnić się od odpowiedzialności dowodząc, że zatrudnione osoby mają wysokie kwalifikacje zawodowe, co potwierdzają dyplomy.
- spółdzielnia lekarska...
Jeżeli do wyrządzenia szkody doszło w wyniku pracy lekarzy, pielęgniarek lub personelu laboratorium zatrudnionych w spółdzielni lekarskiej, to do niej kierować należy wszelkie roszczenia
- Kasa Chorych...
Jako pozwanego należy wskazać Kasę Chorych, gdy pacjent poniósł szkodę w wyniku:
wadliwej organizacji świadczenia usług medycznych, w tym: zawarcia umowy z placówką świadczącą usługi poniżej ustalonego standardu (czyli gdy udzielana pomoc nie odpowiada aktualnej wiedzy i praktyce medycznej);
zakontraktowania niewystarczającej liczby podmiotów i placówek medycznych udzielających świadczeń zdrowotnych (np. Kasa Chorych podpisała umowy ze zbyt małą liczbą gabinetów stomatologicznych, co powoduje długie oczekiwanie na wykonanie usługi);
niewykupienia dostatecznej liczby świadczeń medycznych (np. Kasa Chorych opłaciła dializę dla 200 chorych, a na danym terenie potrzebuje jej 300 osób);
nieprzekazania odpowiedniej ilości środków finansowych na zakup lub modernizację wyposażenia technicznego placówek (np. wykonywanie badań USG przestarzałymi aparatami, które z powodów technicznych nie są w stanie wykazać istniejących zmian chorobowych).
Kasa Chorych odpowiada zatem za niesprawne funkcjonowanie organizacji opieki zdrowotnej wynikłe z niewłaściwego wyboru świadczeniodawców i za brak kontroli oraz nadzoru nad prawidłowym wykonywaniem zakontraktowanych świadczeń. Jednakże w praktyce bardzo rzadko można udowodnić Kasie Chorych błędny wybór świadczeniodawców, czyli szpitali, ambulatoriów, itp. Kasa Chorych z łatwością zwolni się od odpowiedzialności za wybór szpitala zatrudniającego lekarzy, co do których pracy istnieją poważne zastrzeżenia. Wystarczy, że wykaże iż wybrała szpital zatrudniający osoby posiadające wymagane kwalifikacje formalne do wykonywania zawodu (np. dyplom ukończenia studiów medycznych, specjalizację). Kasa Chorych poniosłaby odpowiedzialność jedynie wtedy, gdyby zawarła umowę np.:
z placówką, której część personelu medycznego została ukarana przez sąd lekarski czy sąd karny;
z placówką, w której dochodzi notorycznie do zakażeń pacjentów żółtaczką, gronkowcem złocistym czy wirusowym zapaleniem wątroby typu B.
Z powyższych powodów, zamiast przeciwko Kasie Chorych, najlepiej wystąpić z roszczeniami bezpośrednio przeciw danej placówce leczniczej, która nierzetelnie świadczyła poszkodowanemu pomoc medyczną, albo jej odmówiła.
Wykazanie przez poszkodowanego pacjenta złego funkcjonowania lub organizacji usług przez Kasę Chorych nie jest wystarczające do otrzymania odszkodowania. Aby uzyskać odszkodowanie pacjent musi dowieść przed sądem nie tylko nieprawidłowości działania systemu opieki zdrowotnej na terenie danej Kasy Chorych, ale przede wszystkim, że szkoda przez niego poniesiona jest wynikiem tych nieprawidłowości.
